Pedodonti nedir?
Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-13 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını, çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini amaçlayan bir anabilim dalıdır.
Pedodonti hangi tedavileri uygular?
• Koruyucu uygulamalar
• Çocuklarda diş bakım eğitimi
• Diş temizliği
• Yer tutucular
• Fissür örtücü uygulamaları
• Flor uygulamaları
• Çocuklara özel tedaviler
• Çürük tedavileri
• Kırık tedavileri
• Dişin yerinden oynaması ya da tamamen çıkmasına yönelik tedaviler
• Diş çekimi tedavileri
Süt dişleri ne zaman çıkmaya başlar?
Süt dişleri doğumdan itibaren ortalama 6.-8. aylarda çıkmaya başlar ve 2,5 yaş civarında (30 aylıkken) 20 tane olmak üzere alt ve üst çenede yer almaktadır. 6-7 yaş civarında ön bölgede süt dişlerinin altında yer alan daimi dişlerin gelişimi sonucu süt dişlerinin kökleri erimeye başlar ve bir süre sonra da süt dişleri sallanarak düşmekte veya çekilmektedir. Süt dişlerinin tamamı 12 yaşında değişmiş olmaktadır.
Çocuklarda diş sürerken görülen belirtiler nelerdir?
Süt dişlerinin sürmesi esnasında bebeklerde genel ve bölgesel olarak birtakım değişiklikler gözlemlenmektedir. Bunlar iştahsızlık, kilo kaybı, ishal, huzursuzluk, salya akımında artış, diş eti bölgesinde kaşınma ve kızarıklıktır.
Bu bulguların giderilmesine yönelik bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, bebeğin rahatça beslenebilmesi ve ağrısının giderilmesi amacıyla diş jeli haricen kullanılabilir. Ayrıca kaşıntıyı gidermek için bazı şuruplar önerilmektedir.
Diş hekimini ilk ziyaret ne zaman olmalıdır?
Çocuklar, diş hekimine ilk diş sürmesinden sonra kontrol amaçlı götürülmelidir.Bundan sonra her 6 ayda bir kontrol amacıyla diş hekimi ziyareti tekrar edilmelidir. Çocuğun diş hekimi tarafından yapılan klinik muayenesi iki aşamalıdır.
1. Adım: Ağız Dışından Muayene
Baş-yüz muayenesinde bu bölgenin boyut, şekil ve oranları gözlemlenmektedir.
2. Adım: Ağız İçi Muayenesi
Bu muayene ağız açık iken dişlerin ve yumuşak dokuların incelenmesi ile dişler kapanış durumunda iken yapılan gözlemleri kapsamaktadır.
Dişleri fırçalamaya ilk ne zaman başlanmalıdır?
Bebek 6-8 aylıkken (yani ilk dişler ağızda göründüğünde) ağız bakımı başlamalıdır. Sabah kahvaltı sonrası ve gece yatmadan önce dişleri temiz bir tülbent veya sargı bezini ıslatarak temizlemek önerilmektedir. Diş fırçası kullanımına ise çocuğun arka süt azı dişlerinin çıkması ile (yaklaşık 2.5-3 yaşında) başlanması tavsiye edilmektedir.
Çocuklarda diş çürümesinde alınacak önlemler nelerdir?
Çürüğün kendi kendine iyileşmesi ya da oluşmaması için günümüzde hala bir ilaç mevcut değildir. Fakat koruyucu önlemler ile çürük oluşumunu azaltmak ve çürüğe karşı dişlerin direncini artırmak mümkündür. Bu yöntemlerin başında “fissür örtücü” dediğimiz malzeme ile yapılan dişlerin örtülmesi işlemi gelmektedir. Diş çürükleri genellikle azı ve küçük azı dişlerin, çiğneyici yüzlerinde bulunan “fissür” adı verilen oluklarda başlamaktadır. Bahsettiğimiz malzemeyle olukların üzeri kapatılıp, o bölgeye bakteri, yemek artığı gibi maddelerin sızması engellenerek çürük başlaması önlenmektedir. Bu işlem, süt ve kalıcı dişlere uygulanır. Çürüğü engellemenin başka bir yolu da dişlerin çürüğe karşı direncini artırmaktır. Bu işlem topikal flor uygulaması ile yapılabilmektedir; flourid dişlerin güçlenmesini sağlar ve dişlerin çürüğe karşı direncini arttırmaktadır.
Fluroid uygulamaları
Fluorid dişlerin çürümesini önleyen, dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Fluorid diş macunlarının içinde bulunduğu gibi bazı besin maddelerinde de bulunur. Fakat çocuklar çoğu zaman dişlerini fırçalamayı ihmal ettiklerinden dişlerinin çürüğe karşı direnç kazanabilmeleri için yeterli fluorid almamış olurlar. Bu durumun önüne geçebilmek için “yüzeysel fluorid” uygulamaları yapılmaktadır.
Yüzeyel fluorid uygulaması özellikle dişleri çürümeye meyilli çocuklarda uygulanmaktadır. Bu sayede yeterli miktarda fluorid dişler üzerine depolanır ve dişlerin yapısı güçlendirilerek çürüğe karşı direnç sağlanır.
Fissür örtücü (Diş aşısı) uygulamaları
Dişlerin çiğneyici yüzeyleri girintili çıkıntılıdır. Bu çukurcuk ve tepecikler pit ve fissürler olarak adlandırılmaktadır. Bu bölgeler oldukça dardır ve gıdaların sıkışı temizlenememesi nedeniyle genellikle çürüklerin başladığı yerlerdir. Bu bölgelerdeki gıda ve mikroorganizma birikimini ve buna bağlı olarak çürüğü önlemek amacıyla özel akıcı bir dolgu malzemesi kullanılmaktadır. Öncelikle bu bölge tam olarak temizlenir ve fissür dolgu dediğimiz akıcı dolgu bu bölgeye uygulanmaktadır.
