Periodontoloji nedir?
Dişleri çevreleyen sert ve yumuşak dokuların klinik ve mikroskopik yapısını inceleyen, bu dokuları etkileyen hastalıkları teşhis eden, tedavilerini uygulayan ve sonrasında kazanılan sağlığın idamesini sağlayan diş hekimliği ana bilim dalıdır.
Diş eti hastalığının sebebi nedir?
Periodontal hastalıkların ana nedeni bakteri plağı olmakla beraber, sigara, ergenlik, sistematik hastalıklar, diabet, ilaçlar, stres, yetersiz beslenme, hamilelik ve menopoz gibi diğer unsurlar da diş eti sağlığını etkileyebilmektedir. Aynı zamanda genel vücut sistemini etkileyen hastalıkların veya durumların dental tedaviler esnasında herhangi bir komplikasyon oluşturmaması için dikkatli davranılmalıdır.
Diş eti hastalığının belirtileri nelerdir?
- Diş fırçalama sırasında kanayan diş etleri,
- Kırmızı, şiş ve hassas dişetleri,
- Dişlerden kolaylıkla ayrılabilen, uzaklaşan dişetleri,
- Dişler ve dişetleri arasında iltihabi akıntı,
- Sallanan veya giderek birbirinden uzaklaşan dişler,
- Isırma sırasında alt ve üst dişler arasındaki ilişkilerin değişmesi,
- Bölümlü protez uyumundaki değişiklik, bozulma,
- Sürekli kötü ağız kokusu,
Bununla beraber, periodontal hastalık hiçbir bulgu vermeden de ileri safhalara ulaşabilmektedir. Bu nedenle düzenli aralıklarla diş hekimine gitmek son derece önem arz etmektedir.
Diş eti hastalıkları nasıl tedavi edilir?
Ağız ve diş sağlığı temizliği bilincinin oluşturulması ve devamının kontrolü sağlanarak,
- Oluşan Diş ve gıda plak oluşumunun temizlenmesi, (Diş Taşı Temizliği
- Diş eti ceplerinin derin temizlenmesi, (Küretaj)
- Temizlik, küretaj ile birlikte hekimin önerdiği ilaç tedavileri ile,
İlerlemiş hastalıklarda diş eti çekilmesi ve kemik kayıplarından korunmak ve yeniden oluşmaması için periodontal cerrahi işlemler (Diş eti ameliyatları) uygulanmaktadır. Cerrahi ve mekanik tedaviler klasik veya lazer uygulamaları ile yapılabilmektedir. Lazer uygulamaları son yıllarda diş eti hastalıklarında kullanılmaya başlanmıştır.
Diş eti hastalığı nasıl önlenir?
Periodontal hastalığın önlenmesinde en önemli görev kişinin kendisine düşmektedir. Ağız ve diş sağlığının devamlılığı için, günlük ağız bakımı işlemleri ile (diş fırçalama ve diş ipliği kullanımı) bakteriyel diş plağının uzaklaştırılması gerekmektedir. Diş hekimine düzenli aralıklarla gidilmesi de aynı derecede önemlidir.
Ağız kokusu (Halitosis)
Nefeste oluşan kötü koku genel olarak kötü ağız hijyeni veya ilerlemiş bir diş eti hastalığı, çürükler, yarı gömülü yirmi yaş dişleri gibi ağızdaki bir hastalığa bağlı olsa da teşhis ve tedavi gerektiren ciddi bir sistemik hastalığa da bağlı olabilmektedir. Ancak sıklıkla ağız içi kaynaklıdır. Tedavi altta yatan sebebe yönelik uygulanmalıdır.
Ağız kokusu toplumun büyük kesimini etkilemekte ve etkilenen kişilerde önemli sosyal ve psikolojik sıkıntılara neden olmaktadır. Sebepleri arasında şunlar sayılabilir;
Tedavisi; oral hijyen eğitimi ile birlikte profesyonel ağız temizliği ve özellikle periodontal hastalıkların tedavisi için alanında uzman hekimler tarafından yapılmalıdır.
Diş taşı temizliği nedir?
Ağızdaki diş eti hastalıklarının en önemli nedeni olan diş taşının sebebi ağızdaki bakteriyel diş plağı denilen saydam ve yapışkan bir tabakadır. Günde iki kez diş fırçalama ile bu tabakanın ağızdan uzaklaşması sağlanabilmektedir. Fakat etkin bir temizlik yapılmadığı zaman tükürüğün de etkisiyle sert, yarı geçirgen, pürüzlü, diş yüzeyine yapışan bir maddeye dönüşmektedir. Buna tartar veya diş taşı denir. Diş etleri üzerinde ve dişler arasında birikintiler şeklinde oluşmaktadır. Bu birikintilerin içinde birçok mikrop vardır. Bu birikintiye mikrobiyal dental plak adı verilir. Bu plak ağız ortamından uzaklaştırılmaz ise, kireçlenerek diş taşına dönüşür ve bu da diş eti hastalıklarına sebep olmaktadır.
Tedavi sonrası önemli konular
- İşleminin ardından hasta 2 saat boyunca hiçbir şey içmemeli ve yememelidir.
- İlk 24 saat içerisinde sıcak ve soğuk şeylerden uzak durulmalıdır.
- Temizleme işleminin ardından diş etlerinde sızıntı olması ve birkaç gün soğuk sıcak hassasiyeti yaşanması mümkündür.
- Oluşan hafif şişlikleri gidermek için bir buz torbası dışardan dişetlerine uygulayabilir.
- İlk günlerde hissedilen hafif ağrı için ağrı kesiciler kullanılabilir.
- İyileşmeyi hızlandırmak için bir bardak ılık suya tuz ekleyerek bununla gargara yapılabilir.
- Tedavi sonrasında diş temizliği önemlidir. Tedaviden hemen sonra diş temizliği hasta için zorlu olsa da fırçalama ve diş ipi kullanımına devam edilmelidir. Aynı zamanda antiseptik ağız gargaraları da kullanılabilir. İlk günlerde hafif kanamalar görülebilir.
- Tedavinin başarılı olmasında, ağız bakımına dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Ağız bakımına dikkat edilmemesi durumunda aynı sorun daha şiddetli olarak ortaya çıkabilir.
- Diş diplerine yerleşmiş eklentilerin temizlenmesinin ardından dişler arasında var olan boşluklar hissedilir hale gelebilir.
- Hastalık süresince dişlerin kaybettiği destek dokular sebebiyle temizlik sonrası da dişler sallanmaya devam edebilir.
- 6 ayda bir kontrol için diş hekimine gidilmesi gerekmektedir.
- Hasta kontrole geldiği zamanlarda dişeti gözlenerek hala iltihap bulunan alanlar gözleniyorsa temizlik işlemi tekrar edilmelidir.
- Temizleme işlemi sonrasında hasta ağız temizliğine dikkat ederken doktor da hastayı takip ederek başarısızlık oranı en aza indirilir.